Tsumago-juku

W okresie Edo (1603-1868) pięć głównych dróg łączyło ówczesne Edo (obecne Tokio) z pozostałą częścią kraju. Dwie najdłuższe i najważniejsze spośród nich to: słynna Tōkaidō (東海道) – droga biegnąca wzdłuż wschodniego wybrzeża oraz Nakasendo (中山道), która biegła przez środkową, górzystą część kraju. 

Drogi były pod bezpośrednią kontrolą siogunatu. Oprócz kontroli nad ruchem ludności i towarów, ich ważną funkcją było umożliwienie feudalnym władcom ziemskim zwanym daimyo (大名) częstych podróży do Edo wynikających z systemu sankin kotai. Był to system kontroli panów feudalnych, w którym siogunat wymagał aby rezydowali oni naprzemiennie w Edo i swoich posiadłościach. W związku z tym daimyo zmuszeni byli odbywać co kilka miesięcy regularne procesje do Edo, gdzie na stale przebywały ich żony i dzieci jako zakładnicy zapewniający lojalność daimyo wobec siogunatu. Daimyo towarzyszyli w tych podróżach samurajowie. Koszt takich podróży oraz konieczność utrzymania dwóch rezydencji były na tyle obciążające, że nie pozwalały panom feudalnym na prowadzenie wojen.

Wzdłuż traktów pobudowane były miasteczka, gdzie podróżni mogli przenocować, posilić się czy wymienić tragarzy z końmi. Miejscowości te w języku japońskim nazywały się shukuba-machi (宿場町), co można przetłumaczyć jako stacje odpoczynkowe, miasta-stacje lub po prostu stacje. Wiele z tych miasteczek ma zachowany do dzisiaj w swojej nazwie dodatek shuku lub juku, oznaczający kwaterę, zajazd - jak na przykład Tsumago-juku (妻籠宿).

W każdej z takich stacji znajdował się główny zajazd zwany honjin (本陣)- dla daimyo, samurajów i arystokracji dworskiej oraz zajazd pomocniczy zwany waki-honjin (脇本陣)- dla niższych rangą. Oprócz tego były zajazdy dla zwykłych podróżnych oferujące posiłki i noclegi, czyli hatago (旅籠), tańsze zajazdy oferujące tylko noclegi, herbaciarnie oraz sklepy.

Znajdowały się tu również specjalne tablice ze spisem praw i rozporządzeń wydawanych przez siogunat, tak zwane kosatsu (高札). Tablice takie umieszczone były zwykle w specjalnie do tego wyznaczonym miejscu przy drodze i ich celem było przekazanie do publicznej wiadomości obowiązujących praw i rozporządzeń. Dotyczyły one zarówno spraw praktycznych takich jak wysokości opłat dla tragarzy jak i nakazów dotyczących życia codziennego: regulacji stosunków rodzinnych, szacunku dla przełożonych, zakazów uprawiania hazardu czy posiadania broni palnej.  W Tsumago siedem tablic zawieszonych jest wysoko obok siebie i nachylonych pod pewnym katem stwarzając wrażenie, że patrzą na przechodniów z góry.

Tsumago, położone w południowo-zachodniej części obecnej prefektury Nagano, było 42-gą stacją na trakcie Nakasendo. Nazwę Nakasendo (中山道) można przetłumaczyć  jako „droga wśród gór”. Trakt ten miał około 534 km długości, brał początek na moście Nihonbashi w Edo, który był miejscem gdzie zbiegało się wszystkie 5 głównych dróg kraju, przebiegał przez góry centralnej Japonii i kończył się w Kioto. Na trakcie położonych było 67 stacji odpoczynkowych, a jeśli liczyć Kioto i Edo to było ich 69.

Miasteczka te straciły swoją funkcję i znaczenie z biegiem czasu, zwłaszcza w związku z rozwojem kolei żelaznych na początku XX wieku, a ich drewniana zabudowa często niszczona była przez pożary. Do czasów dzisiejszych zachowały się nieliczne. Jedną z najlepiej zachowanych takich miejscowości jest właśnie Tsumago-juku.

Tsumago, stara się zachować wygląd i atmosferę miasta z okresu Edo. Linie elektryczne są tu ukryte a samochodom nie wolno poruszać się po głównej ulicy w ciągu dnia. Nie ma tu nowoczesnych budynków ani znaków. Wzdłuż głównej ulicy stoją odbudowane lub odrestaurowane drewniane domy szeregowe. Większość z nich w XVIII wieku służyła, jako zajazdy i sklepy dla podróżnych. Główny zajazd, honjin, nie zachował się w oryginalnym stanie i został odbudowany w 1995 roku, zachował się natomiast zajazd pomocniczy waki-honjin.  Tsumago ma również zachowany zakręt pod kątem prostym zwany masugata (枡形). Budowa takiego ostrego zakrętu, lub dwóch ostrych zakrętów, była zabiegiem obronnym mającym na celu utrudnienie ataku. Najeźdźca poruszający się po drodze nie widział, co się kryje za takim zakrętem ani w którym kierunku biegnie dalej droga. Konieczność wykonywania takich skrętów zwalniała również szybkość przesuwania się przeciwnika.

Miasteczko podupadło, gdy w 1911 roku została zbudowana linia kolejowa Chuo-sen, która omijała Tsumago. Straciło ono wtedy swoją funkcję i źródła utrzymania. Dopiero w latach 60-tych i 70-tych XX wieku, z inicjatywy mieszkańców, zostało odrestaurowane i objęte ochroną konserwatorską. Tsumago, pomimo swego muzealnego wyglądu, jest w pełni zamieszkane z pensjonatami, restauracjami i sklepami z pamiątkami, jako głównymi źródłami dochodu.

Z Tsumago-juku można przejść do następnej zachowanej i odrestaurowanej stacji na Nakasendo zwanej Magome-juku (馬籠宿). Długość trasy wynosi około 8 km i czas potrzebny na jej przejście to 2-3 godziny. Jest to dobrze utrzymana część dawnego traktu Nakasendo.